Theo các nghiên cứu khảo cổ, lịch sử của Việt Nam đã có từ 4000 năm trước, với sự xuất hiện của những nền văn minh và các tổ chức xã hội sớm nhất thế giới – nơi con người biết làm nông đầu tiên trên thế giới.

Nhu cầu trị thủy, mua bán trao đổi, và đánh đuổi kẻ xâm lược, đã dẫn đến việc hình thành một trong những liên minh thị tộc đầu tiên trong truyền thuyết vào năm 2879 trước công nguyên (TCN) – thời đại Hồng Bàng do các vua Hùng hay còn gọi là Hùng Vương trị vì.

Các khai quật khảo cổ đã tìm thấy nền văn hóa Đông Sơn hay còn gọi là văn hóa Lạc Việt tại miền Bắc Việt Nam, Quảng Tây và Lào vào khoảng năm 700 TCN.

Tại miền Trung và miền Nam Việt Nam có chứng tích của những nền văn minh có đặc điểm hoàn toàn riêng biệt với nền văn minh Sông Hồng. Nền văn minh Sa Huỳnh tại miền Trung Việt Nam có lẽ là thủy tổ của người Chăm – những người đã sinh sống và là chủ nhân của các vùng ven biển miền Trung và miền Nam Việt Nam suốt 1000 năm sau đó.