Tiếp sau nhà Lý tiếp tục là một triều đại kéo dài (gần 200 năm) của nhà Trần, với sự lên ngôi của Trần Cảnh tức Trần Thái Tông, nhưng người đứng đằng sau dàn xếp mọi việc là chú của vua – Trần Thủ Độ.

Nhà Trần vẫn đóng đô ở Thăng Long, tiếp tục mở rộng và phát triển sự hưng thịnh có từ đời nhà Lý, với bộ máy nhà nước hoàn thiện hơn. Nhiều tôn thất nhà hoàng gia như Chiêu Minh Vương Trần Quang Khải, Chiêu Văn Vương Trần Nhật Duật, Hưng Đạo Đại vương Trần Quốc Tuấn… đều là những tướng cầm quân tài ba, có ảnh hưởng và vai trò quan trọng trong lịch sử dân tộc.

Trong gần 2 thế kỷ cầm quyền, nhà Trần đã mang lại cho dân Việt những trang sử hào hùng, những nhân vật kiệt xuất và cũng cả những điều ngang trái, ô nhục. Nhà Trần không chỉ có 3 lần đánh thắng quân Nguyên, có Trần Hưng Đạo hay Trần Nhân Tông mà cũng có cả 3 lần phải bỏ thành Thăng Long chạy quân Chiêm, có Trần Khánh Dư, có Dương Nhật Lễ. Ghi nhớ công ơn người xưa chúng ta cũng không nên bỏ quên những góc khuất của tượng đài.